Teatr dla rozwoju stawia przed sobą następujące zadania: efektywnie informować, komunikować, pobudzać do dialogu – aktywizować, uświadamiać istniejące problemy i sprawiać by dana społeczność szukała rozwiązań nurtujących ją problemów. Słowem jego zasadniczym celem jest przekształcanie biernych postaw społecznych w postawy czynne i dzięki temu wpływanie na zmiany tych postaw i zachowań. Metoda zastosowania teatru dla rozwoju w edukacji masowej (często ludzi niepiśmiennych) wywodzi się z filozofii komunikacji społecznej brazylijskiego filozofa i edukatora Paolo Freire’a i narodziła się w krajach tzw. Globalnego Południa. W związku z tym metodologia teatru dla rozwoju nie jest nakładanym na daną społeczność sztucznym szablonem, ale płaszczem krojonym na miarę społeczności Globalnego Południa.
Jaka jest to metodologia? Pierwszym krokiem jest diagnozowanie problemu nurtującego daną społeczność. Dzieje się tak za pomocą wywiadu środowiskowego. Następnie powstaje scenariusz przedstawienia. Postaci w nim występujące mają być jak najbardziej bliskie pierwowzorom wywiedzionym z danej społeczności, tak by publiczność danego przedstawienia mogła się z nimi identyfikować. Następnie trzeba wymyślić pytania (zadawane w trakcie przedstawienia), których celem jest aktywizacja danej społeczności. Scenariusze przedstawień dotyczą zawsze aktualnych problemów społecznych i mają pomóc widzom poszukać ich rozwiązań. Starają się pokazać współczesne zjawiska w szerszym świetle, dotykają lokalnych zwyczajów, wierzeń, nieraz zabobonów.